ЧАМТАЙ УУЛЗААД...



Чамтай уулзаад би нэг ч үг хэлэхгүй
Чанга тэврээд уйлахаас өөрийг хийхгүй
Ийм удаан намайг орхисон,
Тийм удаан надгүйгээр амьдарсан,
Чамтай уулзаад би нэг ч үг хэлэхгүй.
Үг тэнд үнэ цэнээ алдаж
Үнсэхээс өөрийг уруул минь хийхгүй
Услалгүй удсан цэцэг шиг
Урууланд чинь би яг л ус шиг хүрнэ
Цаас арчсаар нимгэрсэн мэдрэмтгий хуруугаараа
Цаг хугацаа чиний мартуулах дөхсөн
Хүзүүнд, үсэнд, арьсанд
Хүрэхийн төдий халуу дүүгээд л
Улам ч сайхан санагдах тэр л биеийг
Удаан гэгч нь тэврэх болно.
Өөр юу ч хийхгүй.

Алган дээр минь
Аваад явчихсан хайрын чинь
Мөр нь байна...
Амлаж байсан жаргалын чинь
Хэлтэрхий нь байна...
Шивнэж хэлсэн үгийн чинь
Сүнс нь байна...
Ширгэж дундарсан нуурын
Дусаал байна...
Тэнд би ганцаар торойх нь
Тэргэл саран шөнөдөө гоёдох шиг
Содон байна...
Тэгээд алгаа хумьтал
Өнгөт амьдрал цохилж байна
Алсад...
Өөр тийш даллаж байна
Алчуураар
Сонин байна...
Шохоорхоод өнгийвөл
Гуниг л лав тэнд алга аа...

Ц.Энхмаа

Үзгээ тэвэрчихээд
Үүрээр ганихарч суухдаа
Үсээ задгайлчихаад
Үдшээр нөмгөрч суухдаа
Чамд туничхаад
Сар шиг ганцаардаж суухдаа
Чанадын чанадруу
Сэтгэлээ нүүлгэж суухдаа
Хэн юм бэ би?

Ц.Энхмаа

Би чамд тийм л хайртай

Зөвхөн нэрийг чинь сонсоход шүлэг мэт сонсогддог
би чамд тийм л хайртай
Зүүдээ манахад чи ирвэл мөнхөд сэрэхийг хүсдэггүй
би чамд тийм л хайртай
Зөн совин муугаар татахад хамгаас түрүүнд чамд зовнидог
би чамд тийм л хайртай
Зөөлөн амьсгаа чинь чихэнд шүргэхэд хорвоог мартдаг
би чамд тийм л хайртай
Хэн нэгний гар хацрыг чинь иллээ гэж зүүдлэж сэрээд зүүд байсанд
баярладаг
би чамд тийм л хайртай
Хэзээ ч би чиний дэргэд байж чадна гэж үнэнээсээ амладаг
би чамд тийм л хайртай
Халуун нулимсыг чинь гараараа нь биш зүрхээрээ арчдаг
би чамд тийм л хайртай
Хайргүй гэдгийг чинь мэдсээр байж хүлээн суудаг
би чамд тийм л хайртай

Ц.Бямбажаргал

Зүсийг нь мэдэхгүй

Зүсийг нь мэдэхгүй
Тэр бүсгүйн үгс
Зүрхэн дээгүүр
Хачин ойрхон шүргээд

Цээжний мананг
Өөдөсхөн далиараа сэмлэсээр
Цэцэг зуун ирээд
Бодолд унагачихаад буцдаг

Шинэхэн цэцгийн үнэр
Гэгээлэг алсад даллаад
Энэхэн эгшиний догдлолоор
Би гэгээн болоод

Хүний сайхан бүхнийг
Чиний нэрэнд цуглуулж
Хүйтэн шөнийн уртад
Халуу шатан суудаг аа

Сарны толио тэмтрэх шиг
Чиний тухай бодоход
Сураг алдарсан мөрөөдөл
Хаалга тогшилгүй айлчилна

Нар өөрөөсөө шатдаг шиг
Намайг өөрөөрөө жаргахад
Нүгэл буяны хорвоо
Нүүдэлгүй болж сандчина

Л.Санждорж

Чи минь ...

Чи минь үггүйхэн харцанд
ургасан цэцэг минь
Чимээгүйхэн салхин бодолд
минь гунхаж үгүйлэгдэнэ
Цэнхэр уулсын дундуур солонго
болон сэтгэл дунд минь татлаа
Цээжин дундаас шүлэг төрүүлж
самсаа шархируулан намайг догдлууллаа
Зүрхэн дундаас минь үргэж
нисэлгүй сэтгэлд минь үдэлж


Зүггүйхэн алаг нүдээрээ гуниг
сарниаж мишээгээрэй дээ
Зэрэглээт алсын ууланд хүслээн шивнэж үлдээгээд
Зээрийн зүсээр цахилж уянга даллан ирээрэй дээ

* * *

Харсан эрвээхэй бүхэн аргадаж нисэх
Хангайн анхилам цэцгийн дэлбээ минь
Хавар хавартаа дэлгэрэх зүрхэн хайрын яргуй
Харц даллан гэгэлзүүлэх миний ганцхан нүдэн минь

* * *

Энэ олон өдөр хорвоо эргэх зуур
Эгэлгүй сайхан чамдаа хайлан дасав
Эрхлэхийн дайтай амьдрая гэж бодолдоо чамайгаа хадгалаад
Эгшигт талын салхинд гандаж л хүлээлээ
Зөндөө л олон өдөр хорвоо эргэх зуур
Зөвхөн ганцхан чамайгаа хайлан хүлээлээ
Зүрхэн дунд минь үүрээ зассан чамайгаа
Зөнгөөрөө л дуулан суухаас аргагүй
Аниргүйн дунд бодол элээж шүлэг бичлээ
Алаг нүдэнд чинь сөгдөж амилан хайрлалаа
Алдхан зүүдэнд алдуурч адуу шиг хулжлаа
Анисган доороос халуухан нулимс болон уналаа

* * *

Үнсэхийн тоогоор би үнэний хорвоог ухаарч
Үйлгүй сайхан нүдэнг хармагцаа хайрладаг
Ухаангүй тэнгэрлэг хайранд шатаж дандаа жаргахдаа
Учир ерөөл аргадаж чамдаа л би тэмүүлдэг

* * *

Хайртай шүү гэж хажууд чинь зүүгдэж учирлалаа
Харцанд нь уярч догдлон зүрхэндээ чамайгаа аргамжлаа
Харамлаж түмэн үйлээс нууж сэтгэлдээ хадгалан үлдээлээ
Хайрлаж түүчээ тогоруу болон чам луугаа би нислээ
Хайр луугаа харц луугаа би нислээ
* * *
Ч.Мөнхбаяр

Шинэ жил ирлээ.

Будрах цасан гоёлтой орчлонгийн гоо улиралд
Буман оддыг шаргиулах тэнгэрийн мөнгөн заадаснаас
Болор эрдэнийн чимэгтэй сүлд ногоон модноос
Баярын жавхаа дүүрэн шинэ жил ирлээ

Их хайр,жаргал баярын дуутай
Илбэ шидийн мэт тансаг ертөнц бэлэглэж
Хаан цэнгэл вальсийн аялгуу дундаас
Хасын туяа цацруулан шинэ он гарлаа.

Шинэ жилийн мэндчилгээний үгс .... Шинэ жилийн мэнд хүргэе !!!

Цаг хугацааны түүх болон үлдсэн хуучин оноо
Цаглашгүй их амжилт үйлсээр үдэж
Он цагийн тооллоор учран золгож байгаа шинэ жилээ
Од хийморь, орчлонгийн сайн сайхан бүхнийг билэгдэн угтацгаая,

Амжилт бүтээлийн гэрэл цацарсан
Аз жаргалийн мөнгөн жимээр
Урам зориг хүсэл тэмүүллээр дүүрэн
Угтах он айлчлан ирлээ

Цалгилан долгилон он солигдож
Цасан өмсгөл ертөнцийг бүрхэж
Оюу эрдэнийн өнгөөр орчлонг чимж
Одот тэнгэрийн зурваст 2010 он түглээ

Ирж байгаа шинэ он маань
Ирэх зууны эхлэл болж
Инээд хөөр цэнгэл баясал дүүрэн
Ирмүүн ажлын он байг

Эрх сарны доор бүжин цэнгэж
Эргэх цагийн хэлхээс болсон
Шинэ онтойгоо бид мэндэлнэ
Шинэхэн цасны хаялга дор
Түүхийн хуудас эргэнэ

Сайхан баярлаарай.

Э.Үржинханд : Өглөө бударсан шүлгэн цас

Найраг шүлгийг эрхэмлэн дээдлэгч та бүхэндээ
Намуун өглөөний уяхан салхиар эмжиж
Шижир цасаар нэхэж урласан шүлгээрээ
Шинэ оны мэндчилгээ өргөн дэвшүүлье.


Хаашаа ч харсан цавцайсан цагаан тал
Харанхуй хийгээд зовлон үгүй ариухан орчил
Хан тэнгэрийн одод газраар нэг цацраад л
Хачин ихэмсэг агаад ер бусын амгалан энэ ээ


Одод цасан ширхэгс болж эрх танхил бүжээд
Орчлонгийн сайхан өглөө зөөлөн салхиар угтах
Оюу номин тэнгэр үүлэн хээгээр чимээд
Одоо л би цорын ганц тэнгэрийн гүнж болсон мэт

Хаашаа ч харсан нэвсийсэн цагаан орчлонд
Хагацал учралын аялгуу ухаарал бэлэглэх
Хацар жиндээдэг тэсгим жавар нь хүртэл
Хайлган энхрий санагдах шидэт цасхан энэ ээ

Зүрх сэтгэл догдлоод хязгааргүйд тэмүүлэх шувуухай мэт
Зөн мөрөөдлийн гүүрээр дуу аялан намуухан алхахад
Зөрөн одох хэн бүхэн инээмсэглэлээ бэлэглээд л
Зүйрлэшгүй баялаг ертөнцөд сэтгэлийн угаас талархая

Хаашаа ч харсан миний нутгийн нүд алдам тал
Харгуй замаар цуцашгүй хөтлөх гэрэлт ирээдүйн зүг
Хажууд суугаа гэгээн бодолт найз минь хүртэл
Хамгийн тодоор гэрэлтэх үүрдийн дурсамж урлаад л

Ямар ч зовлон хийгээд уйтгар үгүй тунгалаг харцаар
Яг л энэ цагаахан цасны хэлтэрхий болж эрхлээд л
Яруу үгсийн торгон намираа үелзэн долгилж байхад
Яахин би гуниглаж чадах билээ гэгээхэн орчлон минь ээ

Нэгэн хавар


Цонхон дээр удтал зогсож
Чиний тухай бодoход
Цонхоор юу ч харагдахгүй
Амьдрал, аз жаргал эсвэл
Гуниг навчсын шуурга
Аль аль нь сонсогдохгүй
Зөвхөн чиний уруул гэрэлтэж
Зөөлхөн харцаар чинь
Энэ шилэн цонх
Намайг ширтсээр уджээ...
Хүзүүг минь зөөлөн ирвэгнүүлэх
Хачин тунгалаг мэдрэмжийг анзаарвал
Хэзээ нэгтээд суулгасан
Цонхны минь цэцэг
Хээнцэр яагаан дэлбээгээ
Хэдийн дэлгээд сэрвийжээ...

Хайрласан сэтгэл минь хөрөхгүй ээ миний
Хонгорхон хайрт чамайгаа гомдоохгүй ээ би
Сансан сэтгэлээ тэвчиж чадахгүй гуниглан сууна
Сартай шөнө бодон мөрөөдөж жарган байна
Жоохон чамайгаа загнах юмсан хамт байсангүй гэж
Жаал яриж нэг нэгэндээ эрхлэх юмсан
Чамдаа хайртай гэж сонсохыг хүснэ
Чанга тэврэн чамайгаа үнсэхийг хүснэ
Удахгүй хамт байх болноо хайрт чамтайгаа
Ухаангүй ихээр дурласан байна чамдаа

Ч.Бат-Отгон

Зүрхэнд минь чи байдаг болохоор
Зүүдэнд минь чи ирдэг болохоор
Чи минь надад итгэдэг болохоор
Чамдаа би хайраа өгсийн
Хүслээ чи минь наддаа л шивнэж
Хайраа чи минь наддаа л зориулж
Хүрэх газраа үл мэдэх амьдралын дунд
Хязгааргүй мөрөөдлөөр хамтдаа жигүүрлэж
Хан хорвоог хамтдаа туулъя

Би жаргалтай байсан

Чинийхээ гарыг атгаад алхаж байхдаа би жаргалтай байсан
Чимээгүйхэн чамайг зүүдэлж сэрэхдээ би жаргалтай байсан
Ганцхан удаа ч гэсэн хайраа гэж хэлэхэд чинь би жаргалтай байсан
Гэнэн ч гэсэн чамайг хайрласандаа би жаргалтай байсан

Хэнээс ч нуугаагүй ээ чамд хайртай гэдгээ
Хэлэхийг хүсэж байсан энэ үгсээ чамдаа би
Эргэлзэж байгаагүй ээ чамд би хайртай гэдэгтээ
Итгэж байсан энэ бүгд үүрд байна гэдэгт би итгэж байсан

Гомдоогүй ээ энэ амьдрал бас чамд би гомдоогүй
Ганцаардаж бас гуниглаж байна, би одоог хүртэл
Гэхдээ би чамдаа аз жаргалыг л хүсье
Гэрэлтэж бас гэгээлэг байг чиний минь амьдрал

Б.Сарантуяа : ИЖИЙ ДИВААЖИН

Хайр хайранд уусах торгон агшинд
Хань хэвлийгээ илэх мяндсан эрхэнд
Жаргалын алтан торлог хэвлийд амирлаж
Жаалхан ижийдээ үржиж уяслаа

Үлгэрийн тэр ертөнцөд өдөр шөнө байдаггүй
Үйлийн үр зовлон гэж байдаггүй
Ариун ариуны билэгдэл тэр ертөнцөд
Аниргүйн элч, үр соёолно

Холбоо хоёр амь хорвоог уярааж урагшлана
Хонгор хонгор ижий
Хоног сарыг хүлээнэ

Амьдын тэр диваажингаас салж ядан хургана
Алтан алтан хаалгаар гарахгүй л баймаар санагдана
Буян нүгэл байдаггүй мөнгөн тэр өлгийд
Бурхадтай арван сар тонгочиход

Уяхан хонгор ижийн алга нь зөөлөрч бүүвэйлнэ
Усан цэнхэр замбуулинд би загас болон наадна
Хөөмийн уяхан дуугаар аргадаж дуудсан эх орон
Хөх яргуй шиг ижий минь яараад байсаан

Хоёр ариун амь аргадаж дуудаад байхаар нь
Хонгор үр би диваажингаас хүрч ирсэн
Үхэх төрөхийн заагт үйл дуудаж
Үлэмж сайхан ижийдээ эрхэлж орилсоор ирсэн

Тамир нь тасарсан ижий танан сүүгээ амлаж
Танхил охин үр минь, диваажин минь гэж шивнэсэн
Мэлмий тунгалаг миний диваажин
Мэндлэхэд хаалгаа хумьсан

Буурал хорвоогийн зарлигт захирагддаггүй
Бурхад харин тэнд үлдсэн
Элбэрлийн бүүвэй тасрахгүй аялах
Энэрэл хайр зогсохгүй ундрах

Элэнц хуланцаас бүтээсэн гайхамшигт диваажингаас
Эцэс төгсгөлгүй бид урсаж ирнэ
Орчлонгийн хүн бүхэн хэвлээсээ өндийдөг
Оройн дээд Ижийд диваажин байдаг

Тайтгарахсан ...

Ханхар өргөн цээжинд чинь тэврүүлж
Хайрт түүнийгээ мартахсан
Халуу дүүгсэн амьсгалд чинь дулаацаж
Хүнийрхэж гомдсон сэтгэлээ тайтгаруулахсан

Намуухан гүндүүгүй ярианд чинь уясаж
Над руу хор мэт асгасан үгсийг мартахсан
Надад өгсөн эрхэм сэтгэлийг тань хүндэлж
Надаас явсан тэр нэгнээр солихсон

Ботгоо голсон ингэ шиг сэтгэл минь уйлаастай
Бодол юуг минь ивэлгэх гэж чи дэргэд дуулаастай
Бусдынх болсон сэтгэлийг минь аргадаж
Бодлын чанадад чи намайг аргадаастай


Амраг сэтгэлээ чамаар аргадуулж тайтгарахсан
Аянч холын шувууд дагаад чамтай намт нисэхсэн
Амраг минь болоогүй залуугаас хайраа буцааж аваад
Амраг минь болье гэх чамд би бэлэглэхсэн

Өөр бусдад хайраа өгсөн гэлгүй дэргэд минь байгаач
Өр зүрхээ эмтэлж яваа юм гээд аргадаж хайрлаач
Өнчин хоцорсон хөөрхий зүрхийг минь бодооч
Өдөр хоногийн уртад чамд би дасах байлгүй дээ

Б.Сарантуяа : НУУЦХАН


Сэтгэлийн талд гуниг зэрэглээтэнэ
Сэмхнээр тэнд дүр чинь тодорно
Нэр нь хүртэл энхрийхэн чинийхээ тухай
Нэгээхэн дурсамжийг санамааргүй байна

Нүдийг нь бүр дурсахгүй
Нүгэл сөрж чамд би дурласан
Үгүй асгарах нулимснаасаа чамайг эрж
Үйл дуудсан инээмсэглэлийг хайрандаа би шингээсэн


Нутаг нугынхаа цэцэгст чиний тухай шивнэхгүй
Нууцалж чадаж л гэмээн санах эрхгүй хайр
Өөрөөсөө ч би чиний тухай бүхнийг харамлана
Өнчрөхгүй ээ, би чамайгаа сайн нуусан

Дусал дуслаар нэмэн нэмэх хайраа би хумьж
Дундрашгүй он жилүүдийн завсарт чамайгаа нуусан
Тэмүүлж чам руу ирж яваа тэр бүсгүйн харцанд нуусан
Тэвэрч үнсэх уруулд нь нуусан

Би дургүй

Хэн нэгэн намайг өрөвдөхөд би дургүй
Хэлсэн үгийг минь ойшоохгүй байхад би дургүй
Хүсээгүй бүхнийг минь надад сануулахад би дургүй
Хүн хүнээс илүүтэй хуурч мэхлүүлэхэд би дургүй

Зүрх сэтгэлийг минь хэлэхгүйгээр булаахад би дургүй
Зүүд нойронд минь зөвшөөрөлгүй айлчлахад би дургүй
Зөвлөж хэлэлгүйгээр миний өмнөөс шийдвэр гаргахад би дургүй
Зөв бурууг ч ялгалгүй надруу чичиж ярихад би дургүй

Бүрэнхий шөнөөр ганцаар алхах би дургүй
Битүүхэндээ хэн нэгнийг хүлээх бүүр ч дургүй

Зүүдний дагина гэж байдаг бол
Зөвхөн чи миний зүүдний дагина
Зүрхний эзэн гэж байдаг бол
Зөвхөн чи миний зүрхний эзэн

***

Хайртай гэж чи надаа хэлэхдээ итгэл төгс байж билээ
Харин одоо чиний тэр үг чинь
Хатсан намрын навч шиг
Хаа сайгүй унан хөглөрч
Салхины аясаар хийсэж
Сэтгэлийг минь зүсэж
Итгэлийг минь алдсан чи
Эндээс одоо явдаа
Одоо чиний хэрэг гэж үгүй
Орчлонд чамгүй болхол байлгүй...

***

Гэгээн нандин бүхэн
Хан хорвоог чимдэг
Гэнэн цайлган зан чинь
Хайрт чамайг минь чимдэг

Ч.Бат-Отгон

Уучил тээд өөрийнхөөрөө жаргалыг бүтээгээрэй
Уучил тээд урьдах амьралаа мартаарай

Хөөрхөн нүднээс чинь нулимс урсгачихлаа уучил намайг
Халуун сэтгэл дээр чинь ус асгачихлаа уучил намайг
Хайртай гэж хэлчээд хуураад явсан нь чи биш би
Хагацахгүй гэж хэлчээд холдох зүйл хийсэн нь чи биш би

Зөөлөн гарыг чинь атгаад тавихгүй гэчээд тависанд уучил намайг
Зөвхөн чамайг хайрлана гэчээд өөр хүнийг хайрласанд уучил намайг
Зүрх сэтгэлээсээ чамдаа хайртай хүн чинь би биш гэж үү
Зүүдэнд чинь чамайг дулаацуулдаг хүн чинь би биш гэж үү

Хөөрхөн царайнд хууртан би чамайгаа гомдоожээ
Хүрэх зүйлээ мэдэхгүй манасууран цэнгэжээ
Хуурмаг зүйлд хууртан чамайгаа гомдоожээ
Хайртай би учирчаад хамаагүй зүйл хийж байжээ

Уучил гэж би чамд хэлэх нүүр даанч одоо алга
Утгагүй энэ амьдралын тэнэг шалгалтанд нь би бүдэрч
Урагшаа явж байсан амьдралаа
Уг үндэсээр би өөрөө
Улаан гараараа үгүй хийцэн юм чинь
Уйтгарлаад ганцаараа амьдархаас...

Уучлаарай чи намайг итгэлийг чинь дааж чадаагүйд
Улаахан зүрхэнд чинь шаналал үлдээсэнд
УУЧЛААРАЙ...

Ч.Бат-Отгон